vrijdag 6 februari 2015

Een nieuw hoofdstuk: mijn pannenkoekenhuis

Het is niet eenvoudig om als buitenlander te kunnen blijven wonen in Taiwan. Dat wil zeggen, zolang je niet Engels als moedertaal hebt en daarin les wilt geven.
Er bestaat een mogelijkheid om door een bedrijf ingehuurd te worden en er is een lijst van speciale beroepen, waarmee je een zogenaamd ARC (Alien Residence Certificate) kunt verkrijgen. Onder andere technische specialisten. Maar in mijn stadje Hualien is dat niet iets voor de hands liggends.
Een andere mogelijkheid is het investeren in het land. Daar bestaan strikte regels voor.
Daar ga ik gebruik van maken.
Ik kies iets wat ook veel mensen na hun pensioen blijven doen. Ja, wat zelfs de droom is van veel mensen in Taiwan, het openen van een restaurant. Ik ken een gepensioneerde professor, die uit liefhebberij een restaurantje begon, niet om te verdienen, maar voor de lol. Omdat hij, net als de meeste Taiwanners zoveel van eten en eten bereiden houdt. Het voordeel is dus dat ik niet het land uit hoef als ik 65 wordt.

Het wordt een pannenkoekenhuis. Iets nieuws in het land. Deze grote, maaltijd pannenkoeken zijn onbekend. Er worden dunne crêpes verkocht op de nightmarket. En voor het ontbijt zijn er een soort pannenkoekjes te koop, waar een gebakken ei tegenaan geplakt wordt. Ook erg lekker. Maar de zoete en hartige zoals de Nederlandse zijn nog onbekend.

Als het besluit is genomen, moet er veel gebeuren. 
Ik wil leren hoe een pannenkoekenrestaurant te runnen. Thuis bakte ik wel pannenkoeken, maar dit is geheel iets anders. Daarvoor wil ik een poosje in Nederland ervaring opdoen.
Het papier- en regelwerk met betrekking tot de wetten, regels, vergunningen, belasting etc besteed ik uit aan specialisten in Taipei. Die hebben ervaring in het helpen van buitenlanders bij het opzetten van een business.
Er moet een locatie gevonden en ingericht worden, een betaalbare.
Ik wil simpel beginnen en uitbouwen, zoals hier veel gebeurt. Taiwan is veel vrijer in regelgeving of naleving dan Nederland. Je ziet overal kleine verkooppuntjes, waar mensen hun eigen gemaakte waar verkopen. Daar heb je maar een of twee vierkante meter voor nodig. Het lijkt me geweldig om iets mobiels te hebben. ik kijk voor inspiratie op internet en zie daar de illegale pannenkoekenwagen. Fantastisch idee. Vrijheid. Er kleven echter twee belangrijke nadelen aan: de reclame gaat hier van mond op mond. Dan is het belangrijk om een vaste plek te hebben, zodat je gevonden kunt worden. En ik wil een ruimte waar ik ook andere activiteiten kan doen. Discussies, informatie, uitwisseling van cultuur, etc. Een restaurant is een goed uitgangspunt. Eten is erg belangrijk. En daarna kan de ruimte voor iets anders gebruikt worden. Ik hoop op den duur mensen een baan te kunnen bezorgen. En het restaurant moet voor ieder toegankelijk zijn, ook voor ouderen en rolstoelers.
Een bijzondere tijd breekt aan. Wat er allemaal gebeurt rond het opstarten van dit pannenkoekenhuis had niemand van te voren kunnen bevroeden.


maandag 13 mei 2013

9. Een dagje fietsen

Het was begin mei, een beetje zon en een vrije zondag.
We besloten een stukje te gaan fietsen, richting Lyu Lake.
Water, iets te eten en wat snoepjes gingen mee. Korte broek en korte mouwen.
Het fietsen ging lekker en we besloten om zover mogelijk te fietsen naar het zuiden en dan met de fiets in de trein terug te komen. De zon begon ongenadig te schijnen en de blote huid bleek nu niet zo'n goed idee. Uren in de brandende Taiwanese zon is gevaarlijk. We reden door een klein dorpje en besloten wat handschoenen en gezichtsbedekking te kopen. En voor mij de losse mouwen, allemaal erg handig. De handschoenen kunnen we ook bij het klimmen in de bergen gebruiken. de gezichtsbedekking is ook goed tegen de inademing van uitlaatgassen. De verkoper had plezier in onze aankopen.



Vlakbij Zhixue station stopten we om te eten bij een noodleshop. Lekker op krachten komen. Er hing een poster voor een gayparade. Dat zie je niet zoveel.



We werkten de dagboeken bij. De buren maakten reclame voor wateractiviteiten in de rivier bij Hualien. Idee voor toekomstige bezoekers?

Fietsen, fietsen. Het werd bewolkt, heerlijk fietsweer. Je hebt zoveel meer tijd om om je hen te kijken dan met de auto. Een heel vrij gevoel hadden we.
LC werd moe, niet gewend aan fietsen, pijnlijke dijen. Maar bleef doorzetten. Soms wandelden we een stuk, om de benen en rug te ontspannen.





Ergens onderweg passeerden we het huis van een patiënt, De vrouw riep ons. We maakten een praatje en LC zei dat de revalidatie van de man net zo'n zware tocht was als haar fietstocht. Bijzonder, onverwacht genodigd worden in hun kleine huis.

Het begon eerst te motregenen. Dat is lekker, veel zuurstof in de lucht. Later regende het harder. Het werd kouder. De tegen-de-zon-beschermingsmiddelen waren al lang in de tas verdwenen. Blote armen en benen voor mij. Natte bloes en broek voor LC.
We passeerden 2 jonge mannen, die met een rugzak langs de weg liepen.
Opnieuw kreeg ik honger. Nu stopten we bij een seven-11, de kleine supermarkt die je bijna overal in Azië vindt. Een warme kop koffie en wat bijkomen. Een zeer aardige jongeman hielp ons de free-wifi te installeren. Je kunt dan in elke seven-11 inloggen en gratis wifi gebruiken voor 1 1/2 uur. Het was me tot dan niet gelukt dit voor elkaar te krijgen, dus ik was de jongeman erg dankbaar.
Hup, weer de regen in. Nog een half uur waarschijnlijk en dan zouden we een station vinden, waarvandaan we huiswaarts konden keren.
Weer kwamen we de jonge mannen tegen, we maakten een kort praatje. Ze bleken van Taipei te zijn komen lopen in 5 dagen. Wouw, dat is leuk.
We volgden het fietspad, dat is aangelegd langs snelweg 9.
Eindelijk bereikten we Guang Fu!


We hadden gehoopt Ruishui te halen, maar dan hadden we eerder moeten vertrekken en niet de omweg moeten maken in het begin.
Guang Fu, geweldig dat we het gehaald hebben. Eerst gingen we het station zoeken, om te kijken hoe laat de trein vertrok, waarmee wij met de fietsen konden terugreizen. Dat bleek pas uren later het geval te zijn. Met de eerstkomende trein mochten geen fietsen mee. Wachten tot 20:30 uur.
Het regende nog steeds. Eerst maar eens wat foerage zoeken voor de terugweg. We dwaalden door de kleine stad en kwamen een bakker tegen. We vroegen wat er in verschillende broodjes zat. Van een van de broodjes wist hij het niet, die had zijn vrouw klaargemaakt. LC kocht het en nog een ander. We vroegen naar een lekker restaurant en hij vertelde dat een paar straten verderop een noodleshop was, waar hij al vanaf kindsbeen komt. Dat gingen we uitproberen. We aten traag, we hadden nog veel tijd door te brengen. De smaak was heerlijk, alleen een beetje vet. Natuurlijk kwam LC weer patiënten tegenen bij het afrekenen bleek dat een vrouw al voor ons betaald had.
Naar 7/11, een plaats waar je altijd nog heen kunt. Wifi gebruikt en drinken gekocht voor onderweg. Daar kwamen onze dappere stappers weer aan! Druipend van de regen, maar echt moe zagen ze er niet uit. Met een colaatje in de hand kwamen ze bij ons zitten en we hoorden hun verhalen. Ze zijn 18 en 19 jaar oud, net klaar met de diensttijd. De een had het idee om Taiwan rond te rijden met de motor, de ander wilde fietsen. Ze besloten om samen te gaan lopen. Zo'n 35 km per dag. Ze dachten er zo'n 20 dagen voor nodig te hebben. We wisselden foto's en facebook uit.





Door de stromende regen liepen we naar het station. We brachten onze fietsen naar binnen ,naar de man die de kaartjes naar het perron controleerde. Hij hielp ons. We mochten de fietsen over het spoor naar het perron brengen, dat scheelde een hoop gesjouw op de trappen. De fietsen konden helemaal achterin de trein in een soort goederen compartiment liggen, bij collega fietsen. We vonden een plaats in de daarvoor gereserveerde coupe. Hoewel het buiten in de regen 22 graden was, was het koud in de trein, veel te koel. Ik bond de beschermingsmiddelen om mijn blote armen en benen en trachtte te rusten.
Het goot nog steeds in Hualien. LC kocht 2 regenjassen bij de onvervangbare 7/11. We fietsten naar huis, nog 20 minuten en dan... eindelijk thuis, waar we weer droog konden worden en warm.



dinsdag 12 maart 2013

8. Filippijnen

Het was tijd voor een zgn. visarun, een reis om even in het buitenland te verblijven en weer het land in te komen om een nieuw visastempel voor 90 dagen te krijgen.
Vorige keer bezocht ik Hong Kong, deze maal vond ik een goedkoop ticket naar de Filipijnen, op 2 uur vliegen van Taipei. Ron, mijn studiegenoot gaat mee, hij heeft ook een verlenging nodig. De prijs is laag, het betreft een vliegveld Clark wat in oorsprong aangelegd is voor de Amerikaanse basis bij Angeles, 80 km ten noorden van Manilla. Angeles en de omgeving is vooral ingericht voor toeristen. Eten, een luxe shoppingmall en straten vol barretjes met prostituees.
Vanaf het vliegveld nemen we een jeepny naar het busstation. Een jeepny is een klein busje, wat vertrekt als het vol is, of je moet extra betalen. Ze zijn prachtig, al die verschillende types.


Fully airconditionate
in de jeepny














We zoeken eerst een goedkoop hotelletje in de buurt van het busstation. Het blijkt erg moeilijk te zijn om vegetarisch eten te vinden. we zijn veroordeeld tot de shoppingmall, terwijl er op straat van alles te beleven is.
Na het eten drinken we gezellig een biertje in een  barretje, vlakbij ons dormitorium.
We vragen om tips om de komende dagen door te brengen. 100 eilanden, dat lijkt mooi te zijn. Een busrit van 3, 5 uur zal ons daar brengen.

gezellige avond


De volgende ochtend met de tricycle naar busstation Dau. ik in het kleine bakje, waar een toepasselijke reclameboodschap me toelachte.
Vriendelijke mensen hielpen de juiste bus te vinden. We kochten wat te eten en drinken voor onderweg.





Niet geheel overbodig....

Tijdens de lange stops onderweg, kwamen verkopers hun waar aanbieden: water, thee, pinda"s, maiskolven, van alles ter foerage. In het eerste stuk passeerden we diverse dorpen. Dit deel was droog en beduidend armer dan Taiwan. Na uren werd de wereld groener, de mensen werden dikker en de magere koeien in het veld veranderen in welvarender dieren. Meer bloemen rond de huizen. De wereld veranderde langzaam, maar zeker, afhankelijk de vochtigheid.


vanuit de bus genomen




Op een gegeven moment passeerden we een motor, die een varken vervoerde in de zijspan. Allerlei aanpassingen aan motoren maakten het mogelijk om van alles te vervoeren. Soms hele families, in een trike, waar wij als grote westerlingen met ons 2-en een benauwde plek hadden. Ik in het bakkie, Ron in amazonezit achterop.
In de bus waakt de conducteur over de reizigers. Hij liet ons op de juiste plaats uitstappen en organiseerde een tricycle voor de rit naar de kust, vanwaar we een slaapplaats konden zoeken en mogelijkheden om een boottocht te maken.
Op de Filipijnen kom je erg veel en verschillende soorten kerken tegen. Een arm land biedt veel mogelijkheden. Ook in bus en trike is God aanwezig.

kijkje vanuit het bakkie van de trike
We gingen naar het toeristenbureau voor een slaapplaats en info over boottochten. Een dagje varen naar diverse eilanden met een eigen boot kost 1400 peso's, duikbril en flippers voor 150, dat is nog geen 30 euro p.p.. 2 man aan boord om te varen en gidsen. OK, veel geld voor ons, budget reizigers. Langzamerhand leerden we de prijzen die redelijk waren voor een trike. Het begon een sport te worden om een goede prijs te onderhandelen. een aardige dame vertelde dat zij ging over de overnachtingen in het dorp en we togen met haar per trike naar het dorp, dichtbij. Aldaar bleek dat haar functie ietwat beperkter was en haar huis de keuze was. Overigens prima, we kregen een duurdere kamer voor een lagere prijs, omdat we een goedkopere kamer zouden hebben. overigens is de gehuurde fan nooit gearriveerd. De vrouw zou voor ons koken, want nog steeds was vegetarisch eten een probleem. we gingen wat eten en water kopen voor de tocht van de volgende dag. Op de eilanden is niets te koop. met uitzondering van 1 eiland, waar alles natuurlijk schrikbarend duur was. Direct kwamen kinderen op ons af, blijkbaar zijn Europeanen een bezienswaardigheid. Het dorp is erg arm. En ik denk dat het een plaats is waar Filippines op vakantie gaan, en zelden buitenlanders.










onze slaapplek





Al wandelend kwamen we bij een kraampje, waar ons dezelfde bootreis voor de dezelfde prijs werd geboden en we zouden dezelfde formulieren moeten invullen. Betalen op een van de eilanden. We kozen deze tocht, maar betaalden achteraf en vulden nooit een formulier in. Fixers? Het lijkt of het hier gewoon zo werkt. Erg aardige mensen. Ik had een zwempak nodig, maar mijn maat was niet te vinden. Dan maar voor een klein prijsje een klein zwempak. Het zou zonde zijn om niet te snorkelen. Ik denk dat alle geld wat we hier uitgaven goed terecht kwam. De mannen op de boot kregen 150 peso's voor deze dag, dat was hun deel van het bedrag.
De volgende ochtend om 6 uur paraat, we wilden de zonsopgang zien. Die was wat verborgen achter wolken, maar het was heel bijzonder om zo in de stilte op et water te zijn en het langzaamaan steeds lichter te zien worden.






 




We sprongen in het blauw, groene water in de grot, letterlijk een sprong in de diepte. Veel vleermuizen vlogen er rond. De kleuren in de grot wonderbaarlijk. Via het gat konden we naar buiten zwemmen, de oceaan in, waar een onverwacht sterke stroom onze zwemcapaciteit op de proef stelde. Een fantastische ervaring. Een stuk verderop gingen we snorkelen. Het was nog vroeg, dus eigenlijk iets te donker om goed in de diepte te kunnen zien. Maar evengoed heel bijzonder.

een plaatje van wat we zagen, zo bijzonder

vleermuis eiland


Het op een na laatste eiland had een prachtige grot. Het was nog vroeg, dus we hadden geen zin om al terug te gaan. Op het laatste eiland namen we de tijd om te zwemmen, snorkelen, zonnen, schelpen te zoeken, dammen te bouwen en al wat je zo doet op een verlaten eiland. De mannen rustten in de boot. terwijl ik wat at en dronk, bedacht ik me dat je van 150 peso's niet veel eten en drinken kunt kopen. Ik gaf ze water en wat te eten en dacht na over het verschil in leven. Ik nam me voor hier met Ling Chih over te praten.






 Je ziet goed dat de eilanden uit lava ontstaan zijn. Veel gesteenten en fossielen zie je in de lava. De afkalving door het water veroorzaakt een structuur die me sterk aan de ijsbergen in Antarctica doen denken. De stilte, het water, de geometrische vormen.


 We keerden terug, moe en voldaan.
Het was tijd om de bus te zoeken voor de terugreis. We begonnen te lopen, maar de afstand naar het busstation was te ver. En de koffiemachine werkte niet, helaas. We namen een trike en nu wisten we wel de prijs.
Op het busstation wat drinken en eten gekocht. Niet te veel, want onderweg zouden de verkopers weer met hun verse producten komen. Zoals de gebrande pinda's met knoflook, de mais en de koude thee.




Nog een paar plaatjes van onderweg en nu konden we eindelijk in de door ons gewenste villa Santol overnachten. Een goedkope en schone plek, waar ze voor ons vegetarisch kookten: rijst met groenten en en ei.
De volgende ochtend ontbeten, terwijl het regende.



We hadden alle geluk met het weer gehad. Ik vreesde dat de regen de vorige dag al zou beginnen tijdens de busreis terug, maar dat gebeurde niet.
We namen de trike en een prive-jeepny naar het vliegveld.
Het personeel van Air Asia hield paraplu's boven ons bij het instappen van het vliegtuig. Aziatische gastvrijheid, heerlijk.


Ling Chih vertelde dat in haar jeugd de Filipijnen heel goed ontwikkeld en rijk waren. Een voorbeeld voor de Taiwanezen. Nu is de situatie omgekeerd. Een dictator heeft de rijkdommen uit het land gezogen. Enkelen zijn nog rijk. Maar het merendeel van de bevolking is arm en tracht bijvoorbeeld in het buitenland bij te verdienen in de zwaardere beroepen.





zaterdag 29 december 2012

7. Chinese les

Sinds 3 december wordt mijn tijd beheerst door de cursus Chinees die ik volg aan de Tzu Chi Universiteit in Hualien. Van 9-12 uur, vijf dagen in de week. En 's middags en 's avonds zelfstudie, ook minimaal 3 uur per dag.
In Nederland volgde ik al lessen Chinees, gebaseerd op het Chinees wat op het vaste land gesproken wordt. De uitspraaktaal Pinyin is gebaseerd op Europese lettertekens.
In Taiwan wordt het traditionele schrift gebruikt, de complexe tekens. En voor de uitspraak leren de kinderen Zhuyin, haaltjes, geen letters. Op de smartphones en tabletten worden dit Zhuyin gebruikt om een woord te vormen, of het teken wordt met de vinger geschreven.
In de uitspraak zijn de tonen bepalend. Een woord kan hetzelfde geschreven worden, maar totaal iets anders betekenen, als de klank anders is.
De karakters zijn vaak erg oud. Woorden worden gevormd uit verschillende onderdelen, het zijn vaak tekeningen of verhaaltjes. In het Mandarijn wat in Taiwan gebruikt wordt, kun je dit vaak nog onderscheiden. In de vereenvoudigde karakters van China niet meer.
Het woord voor oud is jiu, met een schuin streepje naar rechts dalend op de u. Het symbool bestaat uit drie onderdelen: van boven naar beneden: gras, een deel wat (de veren van) een klein vogeltje voorstelt en een nest. Dit is een bepaald soort klein vogeltje wat altijd terugkeert naar hetzelfde nest. 舊.Tijd is heel bepalend in de taal. Uit de zin maak je de tijd op, er bestaan geen vervoegingen van werkwoorden. Maar het is erg belangrijk om de gebeurtenissen in de juiste volgorde te vertellen. Er is ook geen onderscheid tussen hij of zij in de taal.


朱紹解   生華一


met 3 Europeanen in een klas


thuis oefenen




donderdag 29 november 2012

6. Lang weekend Tainan

Tainan, de oudste stad van Taiwan, waar nog de meeste resten te vinden zijn van de tijd dat de Nederlanders "over Taiwan regeerden". Tainan ligt in het zuid-westen, een strategische plek voor handelsschepen op weg naar Japan en hiertoe was Fort Zeelandia opgezet door de Nederlandse Oost-Indië Compagnie, als regeringszetel en handelsvestiging. De nederzetting werd in eerste instantie ontworpen als een basis om de Spaanse rivalen aan te vallen en als handelspost tussen China en Batavia. Later werd de post het Nederlandse centrum van de handel tussen China, Japan en Europa. Na bijna 40 jaar werden de Nederlanders in 1661 werden verslagen door Koxinga (Jheng Cheng-Gong); de stad bleef nog lang hoofdstad van het land.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Fort_Zeelandia_(Formosa)

Fort Zeelandia (Anping)

Koxinga




















In 1653 bouwden de Nederlanders Fort Provincia, door de Chinezen "Toren van de roodharige barbaren" genoemd. De huidige naam is Chihkan Toren. Het is nog steeds prachtig om te zien. Tussen  de Tempel van de God van de Zee en het Weng Chang paviljoen bevindt zich en put, waarvan verteld wordt dat de Nederlanders hierdoor via een tunnel vluchten.

's avonds mooi verlicht, de stenen, gedragen door schildpadden
 

.



De Tainan Confucius Tempel/school, werd gebouwd in 1665 door Cheng Ching, zoon van Koxinga op voorstel van de Chef van de Generale Staf Chen Yung-hua, waarbij rechts de Tempel  en links de National Academy. Op het oosten (links) stond de Ming-Lun (zaal van Ethiek), gebouwd als een plaats voor instructeurs om lezingen te geven en intellectuelen te cultiveren . Op het westen (rechts) was het heiligdom genaamd Ta-Cheng Hall (Hall of uitzonderlijke prestatie), oftewel  de rouwkamer met grafstenen van Confucius en zijn eerste leerlingen, die later leraar werden. De Wen Miao en Guo Xue verbinding, de eerste in zijn soort in de geschiedenis
van Taiwan, werd de eerste Academie van Taiwan.
http://confucius.culture.tw/english/index_en01.htm







bidden bij grafzuil van Confusius om te slagen voor het examen

In het National Museum of Taiwan Literature bevinden zich boeken uit de tijd dat de Nederlanders In deze streken woonden en handelden. Je kunt bijvoorbeeld het boek inkijken: "De missiven van de VOC Gouverneur in Taiwan aan de Gouverneur-Generaal in Batavia 2 (1627-1629), waarin uitvoerig verhaald wordt waarin gehandeld werd, hoe het ervoor stond met de schepen, hoe lastig de Chinese handelaren en piraten waren etc. Zeer interessant.